جدیدترین گزارش صندوق جهانی طبیعت(WWF) با عنوان گزارش سیاره زندگی» در مورد وضعیت محیط زیست جهان در پایان سال ۲۰۱۸ منتشر شد.

این گزارش که هر دو سال یکبار منتشر می شود بازتابی است از تاثیر فعالیت های انسان در وضعیت جنگل ها، اقیانوس ها، آب و هوا و تنوع زیستی زمین.

به اعتقاد کارتر رابرز» مدیر WWF این گزارش چشم اندازی بسیار نگران کننده و یک هشدار بزرگ برای همه ساکنان زمین است.

چکیده این گزارش:

از سال ۱۹۷۰ تاکنون بطور متوسط %۶۰ از جمعیت داران، پرندگان، ماهیان، خزندگان و دوزیستان از بین رفته است.

۲۰% از جنگل های آمازون طی ۵۰ سال اخیر ناپدید شده است.

۵۰% از ذخایر مرجان ها در ۳۰ سال گذشته نابود شده است.

طبیعت در سطح جهان سالانه خدماتی به ارزش ۱۲۵ تریلیون دلار ارائه می دهد. درحالیکه به تامین هوای تازه، آب سالم، مواد غذایی، انرژی، دارو و غیره کمک می کند.

فایل گزارش کامل

ماه سپتامبر ۲۰۱۹ در مجموع ۰/۵۷ درجه از میانگین دمای این ماه در سالهای ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۰ گرمتر بود،‌ تقریبا به اندازهٔ گرمترین سپتامبر در سال ۲۰۱۶. این ماه در اکثر اروپا،‌ ایالات متحده و قطب شمال گرمتر بود، البته نه در همه جا؛ هوای نروژ و سوئد، جنوب غربی روسیه و جمهوری‌های آسیای میانه سردتر از معمول بود. مقایسه دمای جهان، در ماه سپتامبر گذشته با میانگین دمای همین ماه در سالهای ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۰ میلادی معمولا سطح یخ‌های شناور قطبی در ماه سپتامبر به پایین‌تر حد خود می‌رسد و ماه گذشته هم استثنا نبود. سپتامبر ۲۰۱۹ رکورد سومین کاهش سطح یخ را ثبت کرد، که روی نقشه با خط آبی نمایش داده شده و خط قرمز هم میانگین پیشین سطح یخ را نشان می‌دهد.

همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد آب دریاها سالانه ۳/۶ میلیمتر بالا می‌آید و پیشبینی می‌شود که تا پایان سدهٔ حاضر بیش از یک متر افزایش بیابد و مناطق ساحلی را در خطر قرار دهد. اما هلندی‌ها در زمینهٔ مقابله با هجوم دریا تجربه‌ای طولانی دارند.

با گسترش بحران زیست محیطی، مجبور به  اعمال برخی از تکنولوژی‌های انتشار منفی و دستکاری  ایستم خواهیم بود.

این روزها حتی اگر کسی روی این سیاره، از بحرانی با نام تغییرات اقلیمی چیزی نشنیده باشد، دست کم با عواقب هولناک آن نظیر کم‌آبی، خشک‌سالی (و یا حتی بعضا بحران‌های اقتصادی) در زندگی روزمره خود و اطرافیانش مواجه شده است.

 با وجود تلاش جامعه‌ی جهانی در قالب معاهده‌هایی نظیر توافق پاریس با هدف محدود‌سازی  روند گرمایش کره‌ی زمین به زیر ۲ درجه سانتی‌گراد، امروزه گمان می رود تحقق این چشم انداز، تنها با کاهش انتشار Co2 میسر نخواهد بود. 

همین نیاز منجر به تعریف و اشاعه‌ی شاخه‌ی جدیدی از دانش با عنوان تکنولوژی‌های انتشار منفی (Negative Emission Technologies یا به اختصار NET) از سوی مجامع بین المللی فعال در حوزه‌ی تغییرات اقلیمی شده است. به‌طور خلاصه، این دانش را می‌توان علم شناخت و معرفی روش‌های جذب و امحای دی‌اکسید کربن موجود در اتمسفر زمین معرفی کرد. حال اگر از خود می‌پرسید این‌گونه روش‌ها تا به چه اندازه ای عملی یا دارای توجیه اقتصادی هستند، باید بدانید که نه تنها هیچ‌کدام از این روش‌ها هنوز در جایی از جهان پیاده سازی نشده؛‌ بلکه حتی صحت عملکرد برخی از آنها در مقیاس بزرگتر، هنوز به‌درستی اثبات نشده است. با این حال، شاید مطالعه ادامه‌ی این نوشتار بتواند به درک و قضاوت بهتر شما در این زمینه کمک کند.

حال به شرح برخی از راهکارهای پیشنهادی به همراه فواید و معضلات احتمالی آنها می پردازیم.

۱- جنگل‌کاری و باز‌جنگل‌کاری

این روش، بسیار ساده است؛ تا می توانیم جنگل بکاریم و جنگل های در حال مرگ را احیا کنیم.

جنگل‌ها، شش‌های کره‌ی زمین و سیستم طبیعی جذب دی‌اکسید کربن و تبدیل آن به زیست توده هستند. پس طبیعی است که به آنها به‌عنوان اولین راه‌حل در بین تکنولوژی‌های انتشار منفی نگاه کرد.

اصطلاح جنگل‌کاری (Afforestation)، به‌معنای درخت‌کاری در نقاطی است که پیش از این، درختی در آنجا وجود نداشته است و اصطلاح باز‌جنگل‌کاری (Reforestation) به‌معنای احیای درختان در نقاطی است که بافت جنگلی آنها به‌علت قطع درختان یا عوامل دیگر، در معرض خطر نابودی قرار گرفته است.

باز‌جنگل‌کاری نیز روشی است که در مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی از مقبولیت جهانی بالایی برخوردار است؛ به‌خصوص اگر این به معنای احیای گونه‌های بومی از درختان در نقاط مختلف جهان باشد. بسیاری از کشورها از همین حالا در حال پیاده سازی این راهکار هستند؛ به‌عنوان مثال، کشور برزیل متعهد به احیای ۱۲ هکتار از جنگل‌های خود شده است. در این راستا، سازمان ملل متحد نیز سازوکاری را تحت عنوان توسعه ی‌پاک تدارک دیده است که مشوق‌های مالی لازم را با هدف افزایش ذخایر جنگلی کشورها در برمی‌گیرد.

با کمک این دو روش، می توان سالیانه حدود ۳/۷ تن دی‌اکسید کربن در هر هکتار را با هزینه ای معادل ۲۰ الی ۱۰۰ دلار در ازای هر تن، جذب و ذخیره‌سازی کرد.

با این حال، محدودیت در زمین مورد دسترس، یکی از موانع پیش رو است. طیف وسیعی از عوامل نظیر جمعیت جهانی، رژیم غذایی، بازدهی زراعت و افزایش رقابت ناشی از تقاضا برای زیست توده، بر اجرای این راهکار سایه افکنده است. همچنین گمان می‌رود جنگل‌کاری در مقیاس وسیع، خود می‌تواند عاملی برای اختلال در پوشش ابر (Cloud cover)، بازتابش و بر‌هم خوردن تعادل آب و خاک در منطقه محسوب شود که همه‌ی این‌ها در مجموع شرایط اقلیمی زمین را تحت شعاع قرار خواهند داد.

۲- جذب و ذخیره سازی کربن (CCS)

 این روش شامل جمع آوری دی‌اکسید کربن از محل تولید (نیروگاه‌ها و کارخانجات صنعتی)، انتقال گاز از طریق حمل و نقل یا لوله و در نهایت دفن آن در بسترهای زیر‌زمینی است.

ممکن است این ایراد را وارد کنید که روش فوق بیشتر به راهکاری پیشگیرانه شباهت دارد تا یک تکنولوژی انتشار منفی. در پاسخ باید بدانیم که هم اکنون دو سوم انرژی الکتریکی مورد نیاز جهان از منابع فسیلی تامین می شوند. به‌علاوه تقریبا منبع انتشار یک چهارم از کل دی‌اکسید کربن در جهان، صنایعی هستند که سوخت‌های فسیلی را به‌عنوان ماده‌ی اولیه خود مصرف می کنند.

مزیت اصلی این روش، هزینه‌ی اجرایی بسیار کمتر جمع‌آوری آلاینده از منبع نسبت به روش‌های دیگر است. با این حال، تعدد و پراکندگی بسیار زیاد منابع انتشار کربن در سطح جهان و عدم توجیه فنی و اقتصادی مناسب برای پیاده سازی این روش در برخی کشورهای کمتر توسعه یافته می‌تواند از موانع اصلی اجرای طرح تلقی گردد.با درنظر گرفتن نیروگاه‌ها و صنایع آلاینده به‌عنوان بخشی انکارناپذیر از ایستم فعلی، دور از منطق نیست که برخی کارشناسان، روش جذب و ذخیره‌سازی کربن را در زمره‌ی تکنولوژی‌های انتشار منفی قلمداد کنند.

۳- تولید انرژی زیست‌توده به همراه جذب و ترسیب کربن (BECCS)

روشی که در حوزه‌ی تکنولوژی‌های انتشار منفی تاکنون تا حد زیادی مورد اقبال عمومی قرا گرفته است، تولید انرژی زیست‌توده به همراه جذب و ترسیب کربن (BECCS) است. این روش شامل مراحل زیر است:

•     پرورش وسیع گونه‌هایی از گیاهان و محصولات زراعی است که حین رشد، مقادیر زیادی دی‌اکسید کربن را جذب می کنند.
•     سوزاندن محصولات در نیروگاه‌های برق مجهز به فیلترهای جمع آوری کربن
•     دفن کربن جمع‌آوری‌شده در زیر زمین

مزیت اصلی روش این است که حین بهره‌برداری از زیست‌توده در نیروگاه، جذب کربن نیز انجام شده و دیگر نیاز به بازطراحی و اعمال روش جذب و ذخیره‌سازی کربن نخواهد بود.

بد نیست بدانید کارشناسانی که طی دهه‌ی اخیر مشغول ارائه‌ی سناریوهای محدود‌سازی گرمایش جهانی به زیر دو درجه‌ی سانتیگراد بودند، اکثرا همین روش را در فرضیات مدل‌سازی خود به‌کار گرفته‌اند. به‌عنوان نمونه، در آخرین گزارش ارزیابی هیئت بین‌المللی در مورد تغییرات اقلیمی که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده بود، از میان ۱۱۶ سنارویی که شانس احتمالی را برای رسیدن به محدوده‌ی گرمایش دو درجه‌ای را داشته‌اند، ۱۱۱ سناریو بر مبنای روش‌های BECCS بوده‌اند. همچنین در ۶۷ درصد از این سناریوها عنوان شده است که تا سال ۲۱۰۰، این روش می‌تواند حداقل ۲۰ درصد از انرژی اولیه‌ی مورد‌نیاز جهان را تامین کند. مطالعه‌ای تازه‌تر نشان می‌دهد که این روش به‌صورت سالیانه می‌تواند حدود ۱۲ میلیارد تن دی‌اکسید کربن را در جهان جذب و ترسیب کند.

۴- بیوچار (Biochar)

این روند نیز شباهت زیادی به روش قبل دارد، تفاوت در این است که در این روش ضایعات چوبی و زراعی طی فرآیند پرولایز و در محیطی با اکسیژن کم یا بدون اکسیژن، سوزانده شده و به‌نوعی زغال به نام بیوچار تبدیل می‌شوند. این ماده که به‌عنوان افزودنی به خاک افزوده می‌شود، قابلیت بالایی در جذب دی‌اکسید کربن از هوا را دارد و می‌تواند تا صدها یا هزاران سال کربن را در خود محبوس کند.

از  مزایای این محصول، کاربری چندگانه به‌عنوان کود آلی جهت افزایش باروری خاک و نگه‌دارنده‌ی رطوبت خاک است. نمونه‌ای از این کاربرد مربوط به خاک زمین سیاه (Terra preta) در برزیل است و علت نام‌گذاری آن مربوط به بیوچاری است که ۲۵۰۰ سال پیش، بومیان سرخپوست به خاک نابارور این منطقه افزودند.

از مزایای دیگر فرآیند تولید بیوچار، خلاصی از شر محصولات زراعی زائد در کنار تولید حرارت و زیست‌توده به‌عنوان محصولات جانبی فرآیند پرولایز است. این محصول، قابلیت جذب ۴/۸ میلیارد تن دی‌اکسید کربن در سال را دارد و برخلاف روش‌های پیشین، نیاز زیادی به زمین و آب ندارد.

با این‌ حال، بیوچار ماده‌ای سیاه رنگ است و استعمال آن به بهای افزایش جذب تابش خورشید توسط خاک و ایجاد گرمای بیشتر در سطح زمین خواهد بود. همچنین شواهدی وجود دارد که احتمال فرسایش تدریجی این ماده و خطر نشت تدریجی آن به آب‌های آزاد را مطرح می‌کند.

۵- احیای ذخایر کربن آبی

اصطلاح کربن آبی (‌Blue carbon)، به کلیه‌ی گونه‌های زیستی و غیرزیستی در محیط‌های دریایی یا ساحلی اطلاق می‌شود که قابلیت جذب و ذخیره‌سازی کربن را داشته باشند. از جمله این گونه‌ها می توان به مرداب‌های نمکی، گیاهان دریایی و گیاهان خانواده شاه‌پسند اشاره کرد. این گونه‌ها نقش یک سیستم دفاعی طبیعی را در برابر تغییرات اقلیمی ایفا می‌کنند، به‌این‌صورت که دی‌اکسید کربن را (حتی با سرعتی بیشتر از گونه‌های خاکی) از هوا جذب کرده و آن را در برگ، ساقه و نیز خاک بستر خود ذخیره می‌کنند. هم‌اکنون نزدیک به یک‌سوم از تالاب‌ها و مناطق ساحلی در جهان به‌علت فعالیت‌های اقتصادی بشر نظیر ساخت‌وسازهای مسی و احداث بندرگاه‌ها نابود شده است و این قضیه، عرصه را برای حیات ذخایر کربنی تنگ کرده است.

بدتر از همه این‌که خاک بدون پوشش، دی‌اکسید کربن نهفته را آزاد می‌کند و این به‌معنای تغییر نقش ایستم‌های ساحلی از منابع جذب گازهای گلخانه‌ای به منابع جدید انتشار این گازهاست. گمان می‌رود میزان کربن آزاد شده ناشی از نابودی بسترهای ساحلی، به ۹ الی ۱۲ درصد از میزان کربن آزاد شده ناشی از نابودی جنگلها برسد. حفظ و احیای این ذخایر کربنی، علاوه بر کاهش انتشار کربن، نقش به‌سزایی در احیای زندگی گونه‌های طبیعی موجود در این بسترها و همچنین کاهش ریسک خسارات ناشی از طوفان‌های ساحلی خواهد داشت.

۶- ساخت‌و‌‌ساز با استفاده از مصالح زیست توده

از دیرباز مصالحی با پایه‌ی گیاهی یا زیست‌توده وجود داشته‌اند که همچنان قابلیت استفاده در ساختمان‌های امروزی را دارند. مصالح زیست‌توده، می‌توانند تا پایان عمر ساختمان، مانع از انتشار کربن ذخیره شده طی فرآیند فتوسنتز شوند.بامبو، کنف و پشم نمونه‌هایی از این نوع مصالح‌اند که می‌توانند به راحتی جایگزین مصالح استاندارد امروزی شوند، ضمن اینکه استفاده از این نوع مصالح مزایایی نظیر جذب آلودگی و تنظیم رطوبت ساختمان را نسبت رقبای مدرن خود در پی خواهد داشت.

معماران، در آغاز راه استفاده از مصالح طبیعی در طراحی‌های نوین خود هستند. در سال ۲۰۱۵، تعداد هفت خانه‌ی شهری ساخته شده از کاه، در شهر بریستول انگلستان رونمایی شد، اما هنوز موانع بزرگی نظیر کمبود سرمایه‌گذاری، استاندارد و تخصص لازم بر سر راه توسعه‌ی کاربری این محصولات در مقیاس‌های بزرگ وجود دارد.

۷- قلیایی‌ کردن ابر یا دریا

زمانی که دی‌اکسید کربن در آب حل می‌شود، اسید کربنیک تولید می‌شود. حالا می‌توانید علت افزایش بی‌سابقه‌ی اسیدیته‌ی آب اقیانوس‌ها را همزمان با افزایش غلظت دی‌اکسید کربن در اتمسفر درک کنید. برای میلیون‌ها سال، اقیانوس‌ها نقش موثری در کنترل حجم کربن موجود در اتمسفر داشته‌اند. در حالت طبیعی، دی‌اکسید کربن حلالیت‌پذیری قابل توجهی در آب‌های آزاد ندارد؛ ولی این مورد را می‌توان با افزایش عمدی خاصیت قلیایی آب اصلاح کرد. این موضوع انگیزه‌ی متخصصین را در مطالعه‌ی روش‌هایی نظیر انحلال مقادیر زیادی آهک در اقیانوس‌ها به‌صورت گسترده یا  اسپری کردن مواد قلیایی قوی در میان ابرها با هدف تولید باران‌های قلیایی تقویت کرده است.

در روش قلیایی کردن آب اقیانوس توسط آهک، نیاز به سطح وسیعی جهت توزیع آهک در آب است، این کار برای جلوگیری از اشباع آب و باز‌تولید سنگ آهک ضروری است. برآورد شده است اجرای این روش هزینه‌ای معادل ۷۲ الی ۱۵۹ دلار در ازای جذب هر تن دی‌اکسید کربن در بر خواهد داشت.

۸- جذب مستقیم از هوا

تکنولوژی جذب مستقیم از هوا یا Direct air capture) DAC) شامل مراحل مکش مستقیم هوا، جداسازی و نهایتا دفن دی‌اکسید کربن در زیر زمین (یا تبدیل آن به موادی نظیر پلاستیک یا سوخت) است. مرحله‌ی جداسازی معمولا به‌صورت عبور هوا از سطح محلولی خاص با قابلیت جذب بالای دی‌اکسید کربن است. پس از اشباع محلول، دی‌اکسید کربن حل شده با کمک حرارت بازیافت شده و محلول برای استفاده‌ی مجدد آماده می‌شود.

این تکنولوژی که با نام درخت مصنوعی نیز شناخته شده است، برخلاف رقبای طبیعی خود نیاز به فضای کمی دارد و (در صورت غلبه بر چالش‌های فنی و اقتصادی) حتی قابلیت بازجذب تمام دی‌اکسید کربن منتشر شده در طول سال را خواهد داشت.

از جمله مشکلات پیش روی جمع‌آوری دی‌اکسید کربن به روش مستقیم، غلظت کم (۰/۰۴ درصدی) این ماده در هواست که این به‌معنای نیاز به مصرف انرژی بسیار زیاد جهت تکمیل فرآیند بازیافت است. برخی شرکت‌ها هزینه‌ی اجرای این روش را حدود ۲۵ دلار در ازای جذب هر تن دی‌اکسید کربن محاسبه کرده‌اند و برخی دیگر برآورد صحیح را عددی بین ۴۰۰ الی ۱۰۰۰ دلار اعلام کرده‌اند. تنها با یک حساب سرانگشتی، جمع‌آوری سالیانه یک میلیارد تن دی‌اکسید کربن از هوا، به مجموع ظرفیت نیروگاهی با توان ۱۶ گیگاوات به صورت ۲۴ ساعته و در ۷ روز هفته نیاز خواهد داشت. واضح است تامین این حجم انرژی الکتریکی تقریبا غیرممکن است و متخصصین استفاده از انرژی حرارتی بازیافت شده از سایر فعالیت‌های صنعتی (نظیر کوره‌ی ذوب فات) را به‌جای استفاده مستقیم از انرژی الکتریکی در فرآیند بازیافت این تکنولوژی، پیشنهاد داده‌اند.

۹- بهبود باروری اقیانوس

این همان کشت اقیانوسی یا به عبارتی جنگل‌کاری زیر آب است!

گیاهان دریایی نیز مانند گونه‌های خاکی برای فتوسنتز نیاز به دی‌اکسید کربن دارند. این امر در‌مورد گونه‌های میکروسکوپی موجود در آب نیز صادق است. ما می‌توانیم با تزریق مواد ریزمغذی نظیر آهن در آب اقیانوس‌ها، زمینه را برای رشد و نمو گونه‌هایی میکروسکوپی مانند فیتوپلانکتون‌ها فراهم کنیم. با افزایش جمعیت این موجودات و مصرف تمام دی‌اکسید کربن موجود در بستر، مازاد موردنیاز از طریق هوا تامین می‌شود. در پایان عمر این گونه‌ها، کربن ذخیره شده در ساختار آنها به‌صورت رسوب در بستر اقیانوس انباشته و برای هزاران سال حفظ می‌گردد. غیر از روش یاد شده، تزریق نیتروژن یا پمپاژ مواد مغذی از بستر اقیانوس به سطح آن نیز مکانیزم مشابهی را در افزایش رشد و نمو گونه‌های دریایی ایجاد خواهد کرد.

همچنین این روش می‌تواند موجب افزایش تولید دی‌میتیل‌سولفید» توسط گونه‌های دریایی شود و این امر هم می تواند در اصلاح شدت بازتاب ابرها و متعاقبا کاهش نرخ افزایش دما اثرات مثبتی به ارمغان آورد.

اما با وجود تمام این مزایا، هنوز با پرسش‌های مهمی در مسیر پیاده‌سازی فراگیر این ایده مواجه هستیم. چگونگی تامین این حجم عظیم از ماده‌ی ریزمغذی، هزینه‌ی اجرا، محدودیت‌های ناشی از قوانین بین‌المللی و حتی آثار غیرقابل‌پیش‌بینی ناشی از تداخل روش کشت اقیانوسی با سایر چرخه‌های طبیعی، همگی بخشی از پرسش‌های تامل‌برانگیزی هستند که اراده‌ی جامعه جهانی را در تصمیم گیری نهایی به چالش کشانده است.

۱۰- هوازدگی تسریع‌شده

اصول کار این روش هم بر مبنای دخالت انسان در بخشی از یک پروسه‌ی طبیعی به نام هوازدگی است که ابتدا آن را شرح می‌دهیم.

داستان با بارش باران آغاز می‌شود .قطران باران در مسیر نزول از آسمان، بخشی از دی‌اکسید کربن موجود در جو را جذب کرده و کمی خاصیت اسیدی می‌یابند. با شستشوی خاک یا سنگ‌ها توسط باران، به مرور اسید کرنیک موجود در آب باران با مواد معدنی موجود در خاک یا سنگ وارد واکنش شده و به بی‌کربنات‌ها تبدیل می‌شود. بی‌کربنات‌ها در مسیر جریان آب‌های جاری وارد اقیانوس‌ها شده و در بستر اقیانوس‌ها مدفون می‌شوند.

در روش مصنوعی، پروسه‌ی یادشده با تولید و توزیع سنگ‌های خردایش‌شده به‌صورت پودر تسریع شود. پودر سنگ‌ها در سطح وسیعی از مزارع کشاورزی توزیع می‌گردد. این مواد علاوه بر افزایش حاصل‌خیزی، با کمک میکروب‌های موجود در خاک، سرعت واکنش‌های هوازدگی را بالا می‌برند. همچنین این پودر را می‌توان به‌طور مستقیم بر سطح اقیانوس‌ها پاشید.
برآوردها نشان می‌دهد با کمک این روش می‌توان سالیانه ۳/۷ میلیارد تن دی‌اکسید کربن را (با هزینه‌ای بین ۱۵ الی ۳۶۱ یورو در ازای هر تن)  جذب و ذخیره‌سازی کرد. به‌علت خاصیت قلیایی سنگ‌های خردایش‌شده، ورود تدریجی این مواد به آب‌های آزاد، خود اقدامی موثر در مقابله با پدیده‌ی افزایش اسیدیته‌ی آب اقیانوس‌ها محسوب می‌شود.

۱۱- ترسیب کربن در خاک

اصول کار این روش مبتنی بر جذب دی‌اکسید کربن از هوا و ذخیره‌سازی آن در خاک بستر گیاهان است و راهکار قابل‌ارائه، اصلاح روش‌های کشت مدرن معرفی شده است.

هواداران این سازوکار بر این باورند که از زمان انقلاب صنعتی، تغییر کاربری ایستم‌های طبیعی به زمین‌های زراعی فعلی، موجب آزاد‌سازی و انتشار ۵۰ الی ۱۰۰ میلیارد تن کربن دفن‌شده در فضای اتمسفر شده است که دلیل آن کاهش حجم ریشه و بقایای گیاهان موجود در خاک و فرسایش شدید خاک در ازای افزایش بازدهی تولید محصولات زراعی است. این در حالیست که احیای مجدد مراتع طبیعی، تالاب‌ها و دریاچه‌ها می‌تواند بخش عظیمی از این کربن آزاد شده را به خاک برگرداند.

۱۲- الکترو ژئو شیمیایی

یکی از جدیدترین روش‌های نوظهور در حوزه‌ی تکنولوژی‌های انتشار منفی، جذب دی‌اکسید کربن هوا به‌صورت الکترو ژئو شیمیایی است که علاوه بر کارکرد اصلی آن، دارای مزایایی نظیر تولید سوخت پاک (هیدروژن) و نیز دیگر فرآورده‌های جانبی قلیایی به منظور کاهش اسیدیته‌ی آب اقیانوس‌ها است.

نتایج مطالعات تازه‌ای که در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۸ در مقاله‌ای از سوی مجله Nature Climate Change منتشر شده است، به ارزیابی مزایای فنی و اقتصادی این روش پرداخته است. مدل پیشنهادی فعلی، شامل مراحل ذیل است:

• الکترولیز آب‌های شور با استفاده از انرژی منابع پاک و تجدیدپذیر (نظیر خورشیدی، بادی و غیره) با هدف استخراج اکسیژن و هیدروژن
• واکنش محصولات الکترولیز با مواد معدنی رایج (نظیر کربنات‌ها و سیلیکات‌ها) با هدف تولید محلول‌های شیمیایی با قابلیت بالا در جذب و انحلال دی‌اکسید کربن هوا
• جذب دی‌اکسید کربن هوا توسط محلول و تبدیل آن به محلول بی‌کربنات (ماده‌ای معدنی فراوان در آب اقیانوس با خاصیت قلیایی بالا)

کلام آخر:این تکنولوژی علاوه بر عملکرد موفقیت‌آمیز در بازجذب دی‌اکسید کربن موجود در هوا با بازدهی بالاتر و احتمال آلودگی کمتر نسبت به روش تولید انرژی زیست‌توده به همراه جذب و ترسیب کربن، خاصیت قلیایی آب را نیز افزایش می‌دهد که این به نوبه‌ی خود، گام مؤثری در جهت مقابله با تهدید ناشی از افزایش بی‌رویه‌ی اسیدیته‌ی آب اقیانوس‌ها محسوب خواهد شد. هرچند روش BECCS به خاطر وجود زیرساخت‌های تولید انرژی زیست‌توده از لحاظ اجرایی یک گام جلوتر است و نیز به‌دلیل تولید مستقیم برق به جای سوخت هیدروژن درحال‌حاضر مقبولیت بالاتری دارد.

در این نوشتار به چکیده‌ای از ۱۲ سازوکار مطرح در زمینه‌ی تکنولوژی‌های انتشار منفی با هدف مقابله با بحران محیط زیست اشاره شد. باید پذیرفت علی‌رغم نبوغ و پشتکار حیرت‌آور نژاد بشر در شناخت مسئله و ارائه راهکار، ما تنها مسافرانی تازه‌وارد در یک ایستم پیچیده و عظیم هستیم که به‌واسطه هوش ذاتی و با به‌کارگیری ابزار، یک دوره‌ی تخریب شدید را در این ایستم، رقم زده‌ایم و حال با عواقب ناخوشایند عمل خود مواجه شده‌ایم. این تجربه‌ی ناخوشایند، باعث شده بخشی از فعالیت‌های پر‌آسیب خود را متوقف کرده و اندکی به جبران مافات برآییم.

کشورهای توسعه‌یافته اروپایی و آمریکا با در اختیار داشتن بیش از ۷۹ درصد از سهم انتشار گازهای گلخانه‌ای، اصلی‌ترین عامل افزایش انتشار این گازها در جهان هستند.
 

کشورهای توسعه‌یافته اروپایی و آمریکا با در اختیار داشتن بیش از ۷۹ درصد از سهم انتشار گازهای گلخانه‌ای، اصلی‌ترین عامل افزایش انتشار این گازها در جهان هستند. با این وجود اما مطابق توافق تغییر اقلیم پاریس کشورهای درحال‌توسعه مانند ایران نیز که سهم انتشار بسیار اندکی دارند، باید منابع انرژی خود را کنار گذارند.
با شروع انقلاب صنعتی در اروپا، مصرف منابع انرژی ازجمله زغال‌سنگ نیز افزایش یافت. چراکه موتور محرک اصلی توسعه صنعتی و اقتصادی منابع انرژی است. در کنار این مزیت اما منابع انرژی از اصلی‌ترین انتشاردهندگان گازهای گلخانه‌ای نیز به شمار می‌روند.
برخی از دانشمندان بر این باور هستند که این افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای انسان‌ساخت ازجمله دی‌اکسید کربن(CO۲) موجب گرمایش کره زمین شده است. از همین رو در تلاش هستند تا اجماع کشورها را برای حرکت در مسیر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به دست آورند. عملکرد کنوانسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل متحد(UNFCCC) در ارائه طرح‌های کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند پروتکل کیوتو و توافق پاریس نیز بر همین مبنا است.
در مقابل اما بسیاری از دانشمندان معتقد هستند که گرمایش کره زمین نتیجه عوامل دیگری مانند فعالیت‌های خورشیدی، تغییرات محوری کره‌ی زمین و غیره است و ارتباط ناچیزی با گازهای گلخانه‌ای انسان‌ساخت دارد. برای نمونه می‌توان به طومار بیش از ۳۱ هزار اقلیم‌شناس آمریکایی، اشاره کرد. این دانشمندان معتقد هستند که سهم گازهای گلخانه‌ای انسان‌ساخت در جو زمین تنها ۰.۲ درصد است از همین رو نمی‌تواند نقش چندانی در گرمایش کره زمین داشته باشد؛ بنابراین بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که هنوز اجماعی بر سر این مسئله که آیا زمین به دلیل فعالیت‌های انسانی در حال گرم شدن است، وجود ندارد.
کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد بر اساس دیدگاه اول عمل می‌کند. از همین رو در پروتکل کیوتو که اولین پروتکل جامع تغییرات اقلیمی بود، تنها کشورهای توسعه‌یافته موظف به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شدند و کشورهای درحال‌توسعه می‌بایست با دریافت کمک‌های مالی و فناوری در قالب طرح CDM باید برای حرکت در این مسیر تشویق می‌شدند؛ اما این توافق به دلیل کارشکنی آمریکا و کشورهای اروپایی به‌عنوان اصلی‌ترین کشورهای انتشاردهنده گازهای گلخانه‌ای با شکست مواجه شد. این در حالی بود کشورهای ذکرشده، ۷۹ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای از سال ۱۸۵۰ را بر عهده دارند.
کشورهای اروپایی و آمریکا بیشترین سهم را در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند. از همین رو اگر استدلال گروه اول دانشمندان مبنی برافزایش دمای کره زمین به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای انسان‌ساخت را بپذیریم، کشورهای یادشده عاملان اصلی این گرمایش هستند. این در حالی است که در توافق تغییر اقلیم پاریس که در سال ۲۰۱۵ در نشست سالانه کنوانسیون تغییر اقلیم موردتوافق اولیه کشورهای حاضر قرار گرفت، کشورهای درحال‌توسعه نیز موظف به کاهش انتشار شده‌اند.

ایران نیز به‌عنوان یکی از اعضای کنوانسیون فوق، تعهداتی در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ارائه داده است. مطابق سند تعهدات ملی(NDC)، دولت ایران متعهد شده است که تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۱۲ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهد. این میزان کاهش انتشار در حالی است که سهم ایران در انتشار گازهای گلخانه‌ای بسیار اندک است.
ایران باوجود داشتن رتبه اول منابع نفت و گاز در جهان اما تنها سهم ۱.۳ درصدی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد. از همین رو کاهش انتشار ایران نمی‌تواند تأثیری در جلوگیری از افزایش دمای کره زمین داشته باشد. چراکه آمریکا که از بزرگ‌ترین انتشار دهنگان گازهای گلخانه‌ای است از توافق پاریس خارج‌شده است. همچنین بررسی گزارش‌های بین‌المللی مانند گزارش گروه شفافیت اقلیمی و شبکه بین المللی تغییر اقلیم، نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی نیز به تعهدات خود عمل‌نکرده‌اند. از همین رو شاید بتوان گفت که تنها نتیجه پیوستن ایران به توافق پاریس، وارد شدن آسیب‌های شدید به اقتصاد کشور خواهد بود. گزراش سوم تغییر اقلیم سازمان محیط‌زیست نیز تائید می‌کند که اجرای این توافق‌نامه ۷.۲ درصد از حجم کل اقتصاد کشور خواهد کاست. در همین راستا بخش‌های نفت و گاز و کشاورزی و صنایع غذایی بیشترین آسیب را خواهند دید.

دولت استرالیا به دلیل مسائل مرتبط با گرمایش زمین که منجر به آتش سوزی‌های گسترده در روز‌های اخیر شده است، مقرر کرد 10 هزار شتر را از طریق شلیک مستقیم به آنها از پای درآورد تا ساکنان اصلی این سرزمین بتوانند از مشکل بزرگ خشکسالی عبور کنند. رومه دیلی‌میل» به نقل از وب سایت‌های استرالیایی اظهار داشت این کشتار جمعی توسط بالگرد‌های حامل تک‌تیرانداز‌ها انجام می‌شود.

به گفته مقامات استرالیایی، شتر‌ها که برآورد می‌شود ده‌ها هزار نفر باشند، وحشی هستند و مقادیر زیادی آب مصرف می‌کنند و برگ درختان را در حجم زیاد می‌خورند که این امر به گرم شدن کره زمین و در نهایت آتش سوزی منجر می‌شود. به گفته آنها شتر‌ها متان مضر منتشر می‌کنند که به گرم شدن کره زمین می‌انجامد.

نکته قابل توجه این است که نخستین بار نیست استرالیا هزاران گله شتر را نسل کشی می‌کند و همین امر باعث شده است که پرورش دهندگان شتر در کشور‌های عربی هزاران شتر استرالیایی را به کشورهایشان وارد کنند.

موافقان قتل شترها، چه می‌گویند؟

ماجرای ورود این شترها به استرالیا به خیلی سال قبل و پیش از ایجاد خط آهن استرالیا برمی‌گردد، زمانی که برای حمل بار این حیوانات را به استرالیا وارد کردند اما بعد از ایجاد خط آهن دیگر نیازی به آن‌ها نبود و جمعیت زیادی از آن‌ها به طبیعت بازگشتند و به نوعی در رده شترهای رمیده» قرار گرفتند و بعد آرام آرام جمعیت آن‌ها به ۱میلیون نفر رسید.

حالا در چند سال اخیر با گرمایش زمان و خشکسالی‌ها این حیوانات مشکلات مختلفی برای شهروندان بومی جنوب استرالیا به وجود آورده‌اند. همین موضوع باعث شد تا گروهی از جمله مسئولان استرالیا تصمیم به قتل جمعیتی از این حیوانات بگیرند، اتفاقی که در سال ۲۰۰۹ هم رخ داده بود. یکی از مدیران پروژه‌ای که از سال ۲۰۰۴ برای کنترل این حیوانات ایجاد است در این رابطه می‌گوید: هدف ما این است که جمعیت این حیوانات را به حد قابل قبولی برسانیم و در حال رسیدن به این هدف هستیم.»

مخالفان قتل شترها چه می‌گویند؟

اما از ابتدایی اجرایی شدن این پروژه کنترل شترهای رمیده در استرالیا برخی از فعالین محیط‌زیست به شدت با آن مخالفت کردند و آن را عملی غیراخلاقی دانستند.

در سال ۲۰۰۹ پیش از قتل هزاران شتر توسط دولت استرالیا، چند سازمان مربوط به حفاظت از حقوق حیوانات به شکل تندی از دولت این کشور انتقاد کردند. برای مثال سخنگوی سازمان محیط‌زیستی پتا در آن زمان به گاردین گفته بود: واکنش سریع و خشونت‌آمیز دولت نابخشوندی است، راه حل انسانی برای هر مسئله‌ای وجود دارد و مسئولان باید صبر کنند و یکی از این راه‌حل‌ها را اجرایی کنند.»

گلنیس اوگجس، یکی دیگر از فعالین محیط‌زیست در استرالیا در این باره می‌گوید: این که انسان‌ها با تیراندازی به این اتفاق واکنش نشان می‌دهند وحشتناک است، نگرانی واقعی دردی است که این حیوانات هنگام تیراندازی می‌کشند، آن‌ها به شکل وحشتاکی زجر می‌برند.»

امسال هم این اتفاق با واکنش‌هایی از گروهی از دوست‌داران محیط‌زیست همراه شده است تا جایی که یک کمپینی در فضای مجازی ایجاد شده است تا جلوی قتل شترها در استرالیا گرفته شود، این کمپین را تاکنون نزدیک به ۹هزار نفر امضا کرده‌اند.

تریسی کیلینگ، خبرنگار انگلیسی مخالف قتل شترها برای مخالفت خود چنین استدلالی آورده است: موافقان می‌گویند این حیوانات غیربومی هستند و باید آن‌ها را بکشیم، در حالی که انسان‌ها در بخشی از تاریخ شترها را به استرالیا آوردند و حالا که دیگر برایشان سود ندارند جان آن‌ها را کم‌ارزش‌تر از حیات‌وحش بومی می‌بینند، براساس این استدلال زندگی همه ما انسان‌ها بی‌ارزش است مگر اینکه در آفریقا زندگی کنیم.»

بنا بر گزارش خبرگزاری فرانسه، مقامات استرالیا اعلام کرده‌اند لاشه‌های ده هزار شتری که کشته می‌شوند به دور از مناطق مسی سوزانده می شوند.

آتش سوزی جنگل های استرالیا که به 6 ایالت گسترش یافته و جان بیش از نیم میلیارد جانور و بیش از 25 انسان را گرفته، همچنان ادامه دارد. اما چه عواملی به گسترده شدن این آتش سوزی دامن زده است؟

استرالیا با اکو سیستم خاصش، 244 گونه جانوری از جمله کوالاها را در خود جای داده که در هیچ کجای دیگری از جهان یافت نمی شوند. آتش سوزی اخیر که 6 میلیون هکتار از استرالیا را در بر گرفته، نیم میلیارد جانور را به نابودی کشانده است و به نظر نمی رسد به این زودی های تمام شود.

آنچه باعث شده این آتش سوزی تا این حد شدید باشد به سه عامل مرتبط است؛ گرما، خشکی و باد. این عوامل در نتیجه روندهای طولانی مدت و نیز کوتاه مدت گرمایش به وجود آمده اند.

روندهای طولانی مدت موثر بر آتش سوزی

در سال گذشته رکورد گرم ترین و خشک ترین سال استرالیا ثبت شد؛ موضوعی که افزایش تبخیر و در نتیجه خشکسالی را به دنبال داشت. حتی در دسامبر 2019 با میانگین دمای 42 درجه سانتیگراد گرم ترین روز استرالیا سپری شد. به نظر می رسد اطلاعات دقیقی در مورد روند کاهش بارش در استرالیا وجود ندارد اما گفته می شود که در برخی مناطق، به دنبال تغییرات اقلیمی میزان بارش کاهش یافته است.

روندهای کوتاه مدت موثر بر آتش سوزی

اما چند عامل، روندهای کوتاه مدت گرمایش را رقم زده اند. اگر چه شرایط اقلیمی استرالیا تا حدودی به نوسان جنوبی ال نینو» (به طور خلاصه تغییرات دمای اقیانوس در بخش های مختلف استوایی اقیانوس آرام) مرتبط است اما یک نوسان مشابه دیگر در اقیانوس هند به نام دو قطبی اقیانوس هند» هم وجود دارد که بر تغییرات کوتاه مدت اثر گذاشته است.

دو قطبی اقیانوس هند به فرایندی گفته می شود که طی آن دمای سطح آب در جنوب شرقی اقیانوس هند و در منطقه استوا سردتر از معمول می شود. علاوه بر این دمای سطح آب در غرب اقیانوس در استوا گرمتر می شود. در نتیجه حوضه آب گرم در نواحی غربی پدید می‌آید و شدت بادهای شرقی قویتر از حالت معمول می شود.

اخیراً دو قطبی اقیانوس هند در یک فاز مثبت قرار داشته و این موضوع موجب شده آب بخش غربی اقیانوس هند گرم تر از حد معمول شود اما در شرق دما پایین تر بیاید. تمامی این ها موجب می شود آب و هوای بارانی از استرالیا دورتر شود.

همچنین الگوهای غیر معمول در استراتوسفر قطب جنوب در ماه های اخیر موجب شده بادهای چرخشی قطب ضعیف تر شوند. این موضوع موجب صاف شدن آسمان های استرالیا و نیز وزش باد شدید خشک از سمت دریا بر فراز ایالت های ویکتوریا و نیو ساوت و شده و در نتیجه آتش سوزی گسترش یافته است.

در روز شنبه این هفته یک جبهه هوای سرد از جنوب شرقی استرالیا گذشت و در بعد از ظهر به منطقه سیدنی رسید. به نظر می رسید این باد شرایط را بهبود می دهد اما در نهایت در اواخر روز بدل به باد گرم قدرتمندی شد و دما در خارج از سیدنی به 48.9 درجه سانتیگراد رسید. علاوه بر این جهت باد غربی به باد جنوبی تغییر کرد و به همین دلیل آتش به جهت های متفاوتی گسترش پیدا کرد.

دولت استرالیا مقصر اصلی آتش سوزی

به گزارش استرالین (The Australian) این وضعیت خشم عمومی را در استرالیا نسبت به ت‌های تغییرات آب و هوایی اسکات موریسون نخست‌وزیر استرالیا برانگیخت. منتقدان بر این باورند که موریسون از صنایع زغال‌سنگ استرالیا که یکی از صنایع تدثیرگذار در تخریب محیط زیست است حمایت می‌کند. آن‌ها بر این باورند که دولت استرالیا هیچ گونه ت گذاری ملی جدی در زمینه انرژی و تغییر اقیلم ندارد. این در حالی بود که سفر تفریحی موریسون به هاوایی در آغاز آتش سوزی‌ها خشم مردم استرالیا را برانگیخته بود که دولت استرالیا این موضوع را جدی نگرفته بود.

شرکت‌ها، کارخانه‌هاو ماشین‌ها، کامیون‌ها، و وسایلی که دارای دودکش هستند، از سوخت فسیلی نظیر زغال و مواد نفتی استفاده می‌کنند. سوخت این دو نوع ماده موادی نظیر اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن را وارد هوا می‌سازد. در فضا این اکسیدها تغییر می‌کنند. به گرد و غبار و باران اسیدی تبدیل می‌شوند. سپس به صورت بارش‌های خشک یا تر به سطح زمین بر می‌گردند.

گازها و بخارهایی که از دستگاه‌های دارای سوخت فسیلی وارد هوا می‌شوند، در هوا خیلی به بالا نمی‌روند و در صورت عدم ترکیب با آب، به صورت گرد و غبار اسیدی در می‌آیند. گرد و غبار اسیدی ضمن فرود آمدن بر زمین به نمای ساختمان‌ها و بناهای سنگی می‌چسبد و موجب فرسایش آن‌ها و کاهش عمر مفید آن‌ها می‌گردد. گرد و غبار اسیدی حتی به چرم، کاغذ و لباس نیز آسیب می‌رساند. این غبارها حیات درختان و حتی گیاهان را مورد تهدید قرار داده و رشد گیاهان و غلات را کاهش می‌دهند و تاکنون سبب آسیب به میلیاردها تن غلات شده‌اند.

اکثر شهرهای بزرگ صنعتی مورد تهدید غبارهای اسیدی قرار دارند. شهر لندن در زمستان سال ۱۹۵۲ مورد تهاجم شدید غبارهای اسیدی قرار گرفت و این امر موجب مرگ زودرس ۴۰۰۰ نفر از افراد بیمار گردید. این سانحه باعث شد که مسئولین شهر اقدامات پیشگیرانه‌ای را در جهت کنترل آلودگی هوا به عمل آورند. در نتیجه، امروزه شهر لندن در زمره شهرهایی به‌شمار می‌رود که هوای نسبتاً تمیزی دارند.

اگر غبار اسیدی با ذرات آب موجود در اتمسفر هوا مخلوط شود، به صورت باران اسیدی فرو می‌ریزد و به محیط زیست ما به راه‌های گوناگون آسیب می‌رساند. مواد آلوده‌کننده هر قدر در فضا بیشتر بمانند ترکیبات زیادتری حاصل می‌شود که اسیدها یکی از ترکیبات آن‌ها می‌باشند. اسیدها به کمک بادهای شدید می‌توانند برای روزهای متوالی در هوا باقی بمانند و صدها کیلومتر مسافت را طی کنند و به این ترتیب از کشوری به کشور دیگر انتقال یابند. به همین دلیل است که برای حل این مسئله نگران کننده باید تمام کشورهای جهان با یکدیگر همکاری کنند.

مشاهده‌ی این که تنها با گذشت ۱۵۰ سال از صنعتی‌سازی، بلایی بر سر کره‌ی زمین آمده که ترمیمش هزاران سال به طول خواهد انجامید، بسیار غم‌انگیز است. اما مسئله‌ی ناراحت‌کننده‌تر، رویارویی با این خرابی‌ها در زندگی روزمره است. تبدیل شدن تعداد زیادی از دریاچه‌های کانادا به ژله در اثر باران اسیدی، یکی از بدترین نمونه‌های این خرابی‌هاست.
تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که باران‌های اسیدی موجب انفجار جمعیت نوعی پلانکتون ژلاتینی در این دریاچه‌ها شده که حتی ممکن است باعث گرفتگی در سیستم تصفیه‌ی آب آشامیدنی کشور شود. قصه از این‌جا شروع شد که باران‌های اسیدی، ذخایر کلسیم موجود در خاک اطراف دریاچه‌های کانادا را از بین برده‌ و کاهش میزان کلسیم هم به نوبه‌ی خود موجب کاهش ناگهانی تعداد پلانکتون‌های حاوی کلسیم مانند شپش‌های آبی Daphnia  شده و به این ترتیب تعداد رقبای ژلاتینیِ بی‌نیاز از کلسیم آن‌ها، یعنی Holopedium‌ها چندین برابر شد و حالا بسیاری از دریاچه‌های کانادا – که حدود ۲۰ درصد آب آشامیدنی را هم تامین می‌کنند – به ژله تبدیل شده‌اند. 

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا با بیان اینکه منابع متحرک بیش از ۶۰ آلودگی هوای تهران را تولید می‌کنند، جزئیات "منابع آلودگی هوای تهران" را تشریح کرد.

منابع متحرک بیش از 60 درصد و منابع دیگر مانند نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و صنایع هم در مجموع حدود 35 درصد آلودگی را تولید می‌کنند. عمده‌ آلودگی هوای تهران را خودروهای دیزلی و موتورسیکلت‌ها و سواری‌ها تولید می‌کنند. تعداد خودروهای دیزلی ما حدود 2 درصد کل خودروها و موتورسیکلت‌ها در تهران هستند که اکثر آنها کامیون هستند. اگر بتوانیم همین مجموعه را کنترل کنیم، آلودگی کاهش پیدا می‌کند. این 2 درصد، حدود 65 درصد آلودگی ناشی از حمل‌ونقل را ایجاد می‌کند. جامعه‌ هدف ما باید خودروهای دیزلی باشند. بعضی از این خودروها بسیار فرسوده و متعلق به زمان جنگ جهانی دوم هستند! برای کنترل این خودروها قانون وجود دارد اما درست اجرا نمی‌شود و البته برخی مشکلات اقتصادی اجازه‌ جایگزینی این خودروها را نمی‌دهد.

بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا، بیشترین میزان آلودگی مربوط به بخش غرب و جنوب تهران است. مسیرهایی که معمولا خودروهای سنگین از آن استفاده می‌کنند. اوج آلودگی این مناطق از ساعت 22 است که کامیون‌ها اجازه‌ی تردد دارند. البته این اطلاعات به این معنا نیست که آلودگی فقط مختص مناطق غربی و جنوبی شهر است. گاهی آلودگی شمال تهران بیشتر از بخش‌های دیگر شهر است. باد آلاینده‌ها را جابه‌جا می‌کند و در سطح شهر میزان آلودگی تغییر می‌کند.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا روز پنج‌شنبه در واکنش به انتخاب شدن گرتا تونبرگ، نوجوان سوئدی فعال محیط زیست به عنوان شخصیت سال مجله تایم، به او پیشنهاد کرد که استراحت کند و به سینما برود.

او در پیامی توییتری نوشت: خیلی مسخره است. گرتا باید یاد بگیرد که چگونه خشم خود را مدیریت کند، سپس با یک دوست به دیدن یک فیلم خوب قدیمی برود. استراحت کن گرتا، آرام باش.»

پس از انتشار این پیام توییتری، گرتا نیز بیوگرافی خود در صفحۀ شخصی توییترش را تغییر داد و در معرفی خود نوشت: نوجوانی که مشغول کار روی مدیریت خشم خود است. در حال حاضر استراحت می‌کند و با یک دوست یک فیلم خوب قدیمی را می‌بیند.»

مجله آمریکایی تایم» که روز چهارشنبه اعلام کرد این نوجوان ۱۶ ساله را به دلیل رهبری جنبش جهانی علیه تغییرات آب و هوایی، به عنوان شخصیت سال ۲۰۱۹ میلادی انتخاب کرده است، روی جلد خود در کنار انتشار تصویری از او نوشت: نیروی جوانی».

این نخستین بار نیست که گرتا بیوگرافی خود را در صفحۀ توییتر تغییر می‌دهد تا با این کار انتقاد دونالد ترامپ و دیگر رهبران مخالف فعالیتهایش را نشان دهد.

طولانی‌ترین نشست تغییرات آب و هوایی سازمان ملل موسوم به (COP25) که در شهر مادرید اسپانیا برگزار شد، بدون رسیدن به توافقی در موضوع تجارت کربن به پایان رسید.

مذاکره کنندگان سعی خود را کردند تا بتوانند با رسیدن به توافقی که همگان بر آن اجماع دارند، این نشست را نجات دهند. اما درنهایت مادرید را با توافقی شکننده ترک کردند و تصمیم گیری در موضع بازارهای مالی کربن را نیز به سال آینده موکول کردند.

حاضران در این نشست با صدور بیانیه‌ای خواستار اقدام جدی کشورها برای متوقف کردن روند گرمایش زمین همچنین کمک به کشورهای فقیری شدند که از تغییرات آب و هوایی رنج می‌برند.

کارولینا اشمیت، وزیر شیلیایی که ریاست نشست مادرید را در این دو هفته بر عهده داشت، در آغازین ساعات روز یکشنبه از ۱۹۰ کشوری که پیمان پاریس را درسال ۲۰۱۵ میلادی امضا کرده بودند خواست که در جریان نشست مادرید پیام روشنی را درباره پشتیبانی از اجرای یکی از مهمترین مراحل این پیمان در سال ۲۰۲۰ میلادی بفرستند.

گفتگوهای مادرید با مشکلاتی جدی روبرو شد که موضوعاتی همچون ضرورت بازنگری در قوانین حاکم بر تجارت بین‌المللی کربن مطرح گردید.

کارلوس فولر، مسئول ارتباط بین‌المللی و منطقه‌ای مرکز تغییر آب و هوای جامعه کارائیب می‌گوید بسیاری از کشورها از جمله ۴۴ کشور حاضر در بلوکی که او نمایندگی آن را برعهده دارد، خواستار ایجاد قوانین سختگیرانه‌تری در موضوع تجات کربن بودند اما با تسلط کشورهای بزرگتر بر مذاکرات، آنها به حاشیه رانده شدند.

بحث بر سر اختلافات حل نشده در موضوعات آب و هوایی در حالی ادامه داشت که بسیاری از کنشگران محیط زیست هشدار می‌دادند چنانچه کشورهای شرکت کننده در نشست مادرید نتوانند آمادگی خود را برای اجرای سریع برنامه‌های کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای اعلام کنند، توافق پاریس شکست خواهد خورد.

دانشمندان نیز هشدار می‌دادند که تنها در صورتی جهان این شانس را دارد که از فجایع ناشی از گرم شدن زمین جلوگیری کند که کشورها به سرعت وارد عمل شوند و میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را متناسب با توافق پاریس کاهش دهند.

نشست سال آینده تغییرات آب و هوایی سازمان ملل طی روزهای ۹ تا ۱۹ نوامبر در شهر گلاسکوی بریتانیا برگزار خواهد شد.

سران اتحادیه اروپا روز شنبه در هشداری اعلام کردند که نشست سازمان ملل متحد در مادرید باید پیام قدرتمندی برای کشورهایی که آماده کاهش بیشتر گازهای گلخانه‌ای هستند ارسال کند. نشستی که خبرهای امیدوار کننده‌ای از آن به گوش نمی‌رسد.

هشدار اتحادیه اروپا در شرایطی مطرح می‌شود که نگرانی‌ها درباره اینکه تلاش‌های بین‌المللی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی به جای حرکت رو به جلو، عقب‌گرد کند افزایش یافته است.

مذاکرات سالانه تغییرات اقلیمی در پایتخت اسپانیا، قرار بود روز جمعه به پایان برسد اما به دلیل اختلافات متعدد در مورد اجرای توافق چهار سال پیش پاریس به آخر هفته کشیده شد.

کریستا مین، وزیر محیط زیست فنلاند به‌عنوان فرستاده اتحادیه اروپا در آخرین نشست این اجلاس گفت که ترک این اجلاس بدون دستیابی به یک توافق به‌منظور ارسال یک پیام قوی در مورد وم دو برابر کردن تعهدات‌مان برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، غیرممکن است.

وزیر محیط زیست فنلاند همچنین افزود: این چیزی است که جهان خارج از اجلاس از ما انتظار دارد و ما باید صدای آنها را بشنویم.»

به‌ گفته یک محقق تغییرات اقلیمی، ۲۰ فوتبالیست برتر که نامزد دریافت جایزه توپ طلای ۲۰۱۹ شده‌اند، به دلیل سفرهای هوایی در سال جاری به تنهایی مسئول تولید ۵۰۵ تُن گاز دی اکسید کربن هستند.

مطالعات این پژوهشگر همچنین نشان می‌دهد که بازیکنان غیر اروپایی برای مسابقات بین‌المللی تیم‌های ملی خود، باید مسافت‌های طولانی‌تر را طی کنند.

ولفل در این خصوص اظهار داشت: ماهیت فوتبال این است که تیم‌ها به طور مرتب مسافت‌های زیادی را برای برگزاری بازی‌ها طی می‌کنند و علاوه بر این، داشتن بازیکنان ملی‌پوش و همچنین حضور سرمربیان خارجی که به طور مدام پرواز می‌کنند یکی از عوامل آلودگی‌های انتشار دی‌اکسید کربن است.»

این مطالعه خسارت‌های ناشی از استفاده از جت‌های شخصی را نشان می‌دهد اما نگفته است میزان آلایندگی کربنی بازیکنانی که به‌طور تیمی یا شخصی سفر می‌کنند چقدر است.

10 فوتبالیست برتری که عامل انتشار بیشترین گاز دی‌اکسید کربن هستند:

۱. مارکینیوش (پاری‌سن‌ژرمن)، ۱۱۰ هزار و ۷۸۷ کیلومتر و انتشار ۵۳.۵ تن دی‌اکسید کربن

۲. فیرمینو (لیورپول)، ۹۷ هزار و ۹۰۷ کیلومتر و انتشار ۴۹.۵ تن دی‌اکسید کربن

۳. سون هیونگ مین (تاتنهام)، ۸۸ هزار و ۸۲۹ کیلومتر و انتشار ۴۵.۱ تن دی‌اکسید کربن

۴. سادیو مانه (لیورپول)، ۸۲ هزار و ۹۳۶ کیلومتر و انتشار ۴۰.۳ تن دی‌اکسید کربن

۵. نیمار (پاری‌سن‌ژرمن)، ۸۲ هزار و ۹۶۳ کیلومتر و انتشار ۳۸ تن دی‌اکسید کربن

۶. کولیبالی (ناپولی)، ۶۳ هزار و ۹۰۸ کیلومتر و انتشار ۲۷.۴ تن دی‌اکسید کربن

۷. سرخیو آگوئرو (منچستر سیتی)، ۵۴ هزار و ۶۶۸ کیلومتر و انتشار ۲۶.۵ تن دی‌اکسید کربن

۸. محمد صلاح (لیورپول)، ۴۷ هزار و ۲۵۷ کیلومتر و انتشار ۲۲.۷ تن دی‌اکسید کربن

۹. لیونل مسی (بارسلونا)، ۴۵ هزار و ۸۴۵ کیلومتر و انتشار ۲۰.۹ تن دی‌اکسید کربن

۱۰. ادن هازارد(رئال مادرید)، ۴۵ هزار و ۷۵۹ کیلومتر و انتشار ۲۰.۶ تن دی‌اکسید کربن

در این فهرست رونالدو در رده بیستم و آخر قرار دارد.